De Huwelijksakte van Wilhelmina
Wilhelmina Helena Pauline Maria aanschouwt op 31 augustus 1880 in Den Haag het levenslicht als dochter van koning Willem III en koningin Emma. Zij is het enige kind uit het tweede huwelijk van haar vader. Met haar komst begint een nieuw tijdperk in de geschiedenis van ons vorstenhuis.
Op vierjarige leeftijd wordt prinses Wilhelmina, na het overlijden van haar halfbroer prins Alexander, kroonprinses. Op 23 november 1890, als zij ruim tien jaar oud is, sterft haar vader. Haar moeder neemt het Regentesseschap op zich en brengt in een achttal jaren, door bezoeken aan alle provinciën, vorstenhuis en volk dichter bij elkaar.
Een week na haar achttiende verjaardag wordt koningin Wilhelmina ingehuldigd in de Nieuwe Kerk te Amsterdam (6 september 1898). Zij is de eerste Nederlandse regerende vorstin. Twee jaar later, op 16 oktober 1900, verlooft zij zich met hertog Hendrik van Mecklenburg- Schwerin; op 7 februari 1901 treden zij in het huwelijk. Acht jaar later, op 30 april 1909, wordt haar enige kind Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina geboren in Den Haag.
Als het prinsesje vijf jaar oud is, breekt de Eerste Wereldoorlog uit; aan het einde van deze wereldbrand in 1918 gaat de revolutie storm aan Nederland voorbij. Op 43-jarige leeftijd viert koningin Wilhelmina haar zilveren regeringsjubileum (6 september 1923).
In 1934 verliest zij haar moeder en haar echtgenoot (20 maart en 3 juli). Twee jaar later, op 8 september 1936, verlooft haar dochter zich met prins Bernhard van Lippe-Biesterfeld. De kroonprinses treedt op de huwelijksdag van haar grootmoeder in het huwelijk (7 januari 1937).
Als koningin Wilhelmina op 6 september 1938 haar 40-jarig regeringsjubileum mag vieren, is zij de gelukkige grootmoeder van prinses Beatrix (geboren 31 januari 1938). Een jaar later, 5 augustus 1939, wordt prinses Irene geboren, die in tegenwoordigheid van haar grootmoeder wordt gedoopt in de hofkapel van Buckingham Palace te Londen, want op 13 mei 1940, tweede pinksterdag, heeft de 60-jarige vorstin moeten uitwijken in ballingschap door de inval van de Duitsers in ons vaderland.
Het volgende jaar, 1941, ontkomt zij ternauwernood aan een Duits bombardement en op 62-jarige leeftijd vliegt zij in een omgebouwde bommenwerper naar de Verenigde Staten van Noord-Amerika om de zaak van haar vaderland te verdedigen. Op 29 juni 1943 woont zij te Ottawa de doop van haar derde kleindochter bij, die op haar voorstel Margriet wordt genoemd.
Op 13 maart 1945, 12 uur 29, keert zij in een bevrijd zuiden terug en overschrijdt bij Eede in Zeeuws-Vlaanderen de grens. Na de bevrijding van het westen neemt zij haar intrek in een villa te Scheveningen. Haar vierde kleinkind, Marijke, ziet op 18 februari 1947 het levenslicht; in oktober van dat jaar.kondigt zij een tijdelijk Regentesseschap van haar dochter aan.
Op dezelfde datum waarop in 1849 haar vader aan het bewind kwam, 12 mei, maakt zij haar vrijwillige troonsafstand in 1948 bekend. Op aandrang van haar dochter neemt zij in de week van 31 augustus tot 4 september 1948 de teugels van het bewind nog weer in handen en op zaterdag 4 september om 12 uur leidt zij persoonlijk op het balkon van het Dampaleis ,,haar geliefd kind" by ons volk in.
Zij zelf trekt zich terug in het paleis van haar jeugd, het Loo. In haar verstilde levensavond leeft zij mee met de slachtoffers van de watersnoodramp (1953) en de Hongaarse vluchtelingen (1956). Geheel op de achtergrond maakt zij de hulde van ons volk aan haar dochter mee bij het koperen regeringsjubileum van koningin Juliana in april 1960. Zij mocht het zilveren huwelijksfeest van haar kinderen in 1962 nog beleven, maar kon de feestelijkheden niet meer bijwonen. Op woensdag 28 november 1962, 0.59 uur, overleed zij.
Queen Wilhelmina was always forgiven here sadness and loniness on those silent days at the palace of Loo. She could not speak openly about this secret tragedy. Wilhelmina could hardly bear the weight. She died lonely and sad on 8 december 1962.https://t.co/GgysdZ5bJq pic.twitter.com/NO3O06wZ4Q
— Smorzando (@BernhardHol) March 7, 2024
Huwelijk met Hertog Hendrik
Een zaak waar koningin-moeder Emma zich na de inhuldiging van haar dochter ook druk over gaat maken, is een huwelijkskandidaat voor Wilhelmina te vinden. Een koningin in haar eentje op de troon is niets, vindt zij. Nederland is ermee gebaat dat er een koningspaar komt. Dat is vooral van belang in verband met het voortbestaan van de Oranje-dynastie, die met maar één afstammeling wel zeer wankel mag worden genoemd. Het is begrijpelijk dat Emma daarbij naar haar geboorteland Duitsland kijkt.
Zij kent er tal van vorstelijke families persoonlijk en weet ook welke kandidaten er zoal zijn. De Russische tsaar Nicolaas II uitgezocht als plek waar de op zijn initiatief belegde Vredesconferentie plaats vindt. In mei 1899 komen vertegenwoordigers uit 26 staten in Den Haag bijeen.
Koningin Wilhelmina stelt voor de openings- en slotbijeenkomst de prachtige Oranjezaal in Huis ten Bosch ter beschikking. De conferentie duurt anderhalve maand en brengt veel activiteiten met zich mee. Koningin Wilhelmina is in die weken regelmatig het middelpunt van tuinfeesten en diners.
De conferentie leidt tot het instellen van het Permanente Hof van Arbitrage, waar landen met hun conflicten terechtkunnen. In dezelfde tijd leeft Nederland mee met de strijd die de Zuid-Afrikaanse Boeren tegen Engeland voeren. Nederland is duidelijk op de hand van de Boeren, met wie er zeer nauwe banden zijn.
Brief aan koningin Victoria
Met hulp van haar moeder stelt Wilhelmina een persoonlijke brief op aan koningin Victoria van Engeland om haar bemiddeling in te roepen voor een vreedzame oplossing van het conflict en vooral begrip te tonen voor de positie van de Boeren. Die brief wordt voor kennisgeving aangenomen, iets wat Wilhelmina haar Britse collega zeer kwalijk neemt. Nederland stuurt, als de strijd oplaait, hulp in de vorm van een ambulance en vrijwilligers.
Het Nederlandse plan het oorlogsschip 'Gelderland' naar Afrika te sturen om president Paul Kruger op te halen, vindt bij Wilhelmina veel bijval. Kruger, die inziet dat de situatie voor de Boeren hopeloos is, neemt het aanbod met beide handen aan.
In Europa wordt de jonge Nederlandse koningin, die zich niets van de woede van Engeland over dit vriendschappelijke gebaar aantrekt, geroemd. Kruger wordt in Nederland met groot enthousiasme ontvangen en gaat uiteraard bij de twee vorstinnen op bezoek.
Emma als huwelijksmakelaarster
Emma maakt zich intussen ook druk over heel andere zaken die voor de toekomst van haar dochter, en van heel Nederland, van groot belang zijn: het zoeken naar een huwelijkskandidaat voor de bijna 20-jarige vorstin. Zij stelt een lijst op met huwbare vorstelijke personen. Emma kijkt daarbij in de eerste plaats naar haar geboorteland. De vorstelijke families daar kent zij allemaal persoonlijk. In mei 1900 moeten de plannen van Emma vaste vorm gaan aannemen.
Zij reist met Wilhelmina naar Saksen om eens fijn vakantie te gaan houden. Tijdens die reis wordt Wilhelmina ogenschijnlijk toevallig met veel jongemannen in contact gebracht. Er zijn twee heel serieuze kandidaten bij: prins Friedrich Wilhelm van Pruisen en hertog Heinrich van Mecklenburg. Of
Wilhelmina diep in haar hart weet heeft gehad van de ware bedoelingen van haar moeder Emma met deze vakantiereis, is iets waar over zij zich nooit heeft uitgelaten. Maar in haar geschreven huwelijksakte vinden we toch enkele aanwijzingen wat ze er nu echt van vond.
Huwelijksakte van 7 Februari 1901
Facsimile van de Huwelijksakte van 7 Februari 1901
Heden den Zevende februari negentien honderd-en-een heb ik Meester Peter Wilhelm Adrianus van der Linden, Minister van, Justitie, bij artikel twee der wet van veertien januari negentienhonderd en een (Staatsblad nummer vijf en dertig). Aangewezen om als ambtenaar van den burgerlijke stand op te treden bij de voltrekking van het na te noemen huwelijk, mij na daartoe bekomen opdracht bevonden in het Koninklijke Paleis te s' Gravehage in het Noordeinde, alwaar voor mij compareerden zijne Hoogheid Hejnrich Wladimir Albrecht Ernst, Hertog van Mecklenburg, Vorst van Wenden, Schwering Ratzeburg, Graaf van Schwering Heer van de Landen Rostock en Stargard enzovoorts, enzovoorts, oud vier en twintig jaren, geboren te Jehwerin, wonende Te's Gra,venhage, meerjarige zoon van wijlen Zijne Koningklijke Hoogheid Friedrich Franz II Groot Hertogvan Mecklenburg, Vorst van Wenden, Schwering en Ratzenburg, Graaf van Schwering, Heer van de Landen Rostock en Stargard, enzovoorts, enzovoorts, en van Hare Koninklijke Hoogheid Hoogstdeszelfes. Gemalin Marie Caroline. Auguste Princes van Schwarzburg, wonende to Schwerin, ———— En Hare Majesteit Wilhelmina Helena Pauline Maria bij de Gratie Gods Koningin der Nederlanden, Prinses van Orange Nassau, enzovvoorts, enzovovorts, enzovoorts, oud...
Wilhelmina's poppen gaan mee uit rijden
Miss Winter maakte ijverig aantekeningen van haar ervaringen aan het hof. Van haar weten we welke rol poppen in het jonge leven van Wilhelmina speelden. Emma moedigde aan dat Wilhelmina poppen behandelde en verzorgde alsof het menselijke wezentjes waren.
'De poppenfamilie bestond uit jongens en meisjes van allerlei leeftijd en grootte. Hun verzorging nam een goed deel van de dag in beslag. Zij werden uitgekleed en naar bed gebracht, gewekt en weer aangekleed, gingen mee uit rijden, speelden spelletjes, luisterden naar verhalen, net als echte kinderen.
Ze hadden zelfs hun vaste maaltijden, vertelde de weledele heer Kubus van Oorkonde, Prins de gemaal en spreekstal Meester, waarvoor met zoveel zorg de tafel werd gedekt alsof de poppenkinderen heus verorberden wat hen werd voorgezet.
Wilhelmina groeide op in een zeer besloten sfeer. Af en toe werden er kinderpartijtjes door Emma georganiseerd, waarvoor dan leeftijdgenootjes van de prinses werden uitgenodigd. Die kinderen werden zorgvuldig geselecteerd. Het waren hoofdzakelijk kinderen van leden van de hofhouding.
Comments
Post a Comment